Slecht geslapen

Ik heb toch slecht geslapen. De boodschap van de paashaas en zijn omineuze voorspellingen lagen me al zwaar op de maag, maar het afvuren van een nieuw type kernraket en het dreigen met de derde wereldoorlog door de Russen en het sturen van ultramoderne houwitsers en geavanceerde straaljagers naar het front in Oekraïne door het Westen bevorderen de nachtrust nou ook niet bepaald. Ik zie hoe hypersone veelkoppige kernraketten miljarden slachtoffers maken, kerncentrales wegens gebrek aan koeling doorsmelten, het zwerk rondom de blauwwitte planeet verzadigd raakt met allesvernietigende hoeveelheden alfa-, bèta en gammastraling en denk aan de paashaas die ons waarschuwde om ‘nooit meer te concurreren’. Het is aardedonker en ik huiver. Het fysieke en verbale geweld van de afgelopen twee weken spreken duidelijke taal. We concurreren elkaar dood.
Concurreren is eenvoudig ongeschikt gedrag om samen te willen leven. Het maakt wantrouwig en roekeloos, totdat de catastrofes zich voltrekken. De natuur voorziet uitstekend in een oplossing voor ons gedragsprobleem. Vanaf het prille begin van het ontstaan van het leven op aarde, alweer zo’n vier miljard jaar geleden, werken levende organismen samen. Zelfs eencelligen werken samen, zowel met soortgenoten als met niet-soortgenoten. (1) Je begrijpt er toch niets van? Samenwerken bepaalt het leven op aarde en concurreren is een randverschijnsel. Behalve bij de sedentaire mens dan. Die verliet zijn intelligente samenwerkende gedrag zo’n twaalfduizend jaar geleden. Vóór die tijd werkten mensen eveneens samen. We zijn niet voor niets zo sociaal, empathisch en gericht op eerlijkheid en gelijkheid. Stuk voor stuk kenmerken waaraan een concurrent zowel maling als de schurft heeft. Samenwerken is slim omdat het emergent is. De emergentie van de samenwerkende mens is ideaal om af te komen van onze hedendaagse ellende. De typisch menselijke emergentie voorziet bijvoorbeeld in het vinden van oplossingen voor ingewikkelde problemen, het tijdig anticiperen op de toekomst en in het gezamenlijk aanpassen aan de omstandigheden. (2) Miljoenen Bosjesmensen hebben dan ook honderdduizenden jaren kunnen voortleven, doordat ze samenwerkten. Zij waren niet bang voor de leeuwen. De sterke leeuwen waren bang voor de zwakke blootsvoetse Bosjesmensen. Jongens, jongens, wat hebben we onszelf toch lelijk in de nesten gewerkt. Kom, we gaan weer samenwerken en nooit meer concurreren.

Verwijzingen:
(1) Zie de blog ‘De wilde dieren in de natuur (2)’ van 3 juli 2020. Dit is de link: https://huibpapenhuijzen.auteursblog.nl/artikel/8390
(2) Zie het interview met de bioloog Tzviya Zeev-Ben-Mordehai in de NRC van 19 april 2022 over haar wetenschappelijk onderzoek. Ze beschrijft het nut van samenwerken, dat onder meer leidt tot serendipiditeit: het ontstaan van onverwachte nieuwe inzichten. Dit is de link: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/04/18/ik-vind-het-fascinerend-dat-minimalisme-van-de-zaadcel-a4114873#/handelsblad/2022/04/19/#116
(3) Zie de blog ‘Wie heeft er zin in ’n feestje?’ van 11 december 2020. Deze gaat eveneens over serendipiditeit. Dit is de link: https://huibpapenhuijzen.auteursblog.nl/artikel/9881


Twitter Facebook LinkedIn Volgen



De Borgia’s en de olifantenjacht – deel 5 (slot)

Frans de Waal - Magister Salutem

Even roddelen over de Borgia’s – deel 4

Even roddelen over de Borgia’s – deel 3

Even roddelen over de Borgia’s – deel 2